सुर्खेत । पश्चिम सुर्खेतको साविक पोखरीकाँडा–४ हाल बराहाताल गाउँपालिका–६ इखेनी बस्ति । अर्थात् बसन्तपुरका सुकुम्बासी । २०६२ मा स्थापना भएको यो बस्ति । जहाँका नागरिकलाई एक मेडिकल डाक्टरले गजबको आइडिया दिए । कर्णाली प्रदेश अस्पतालमा कार्यरत बालरोग विषेशज्ञ डाक्टर नवराज के।सीको पहलमा स्थानीय (लोकल) जातका कुखुरा पालन व्यावसायमा लाग्न हौस्याए । १ सय ५ घरधुरी रहेको बस्ति छ यहाँ । पहिलो चरणमा ५० घरधुरीलाई १४ सय स्थानीय जातका कुखुराको चल्ला वितरण गरिसकेका छन् डाक्टर केसीले । ‘गाउँमा कुनै व्यावसाय गर्ने तरिका नभएर हो । गाउँका सोझा मानिसले व्यावसायको मेसो पाएका छैनन् । एउटै परापूर्वको पेशा अंगालेका छन् । बर्षको एक पटक हिउँदमा कालापार (भारत) जाने र त्यहाँबाट कमाएर ल्याएको पैसाले आफ्नो रोजिरोटी चलाउने काम मात्रै । त्यो गाउँको चलन रहेछ’, डा। केसीले समाचार दैनिकसँग भने– ‘त्यो समयमा आफू भारत जाँदा आफ्ना बालबच्चालाईसमेत सँगै लिएर जाने चलन रहेछ । यो समस्याबाट पार पाउन के गर्ने सोचबाट यो प्रोजेक्ट अघि सारेँ ।’ अभिभावकसँगै कालापार जाँदा उनीहरुको पढाई चौपट । ती नाबालिकहरुको पढाईमा परेको असर देखेपछि डा। केसीले केही पहल लिए । ‘पढार्इमा असर परेको हामीले थाहा पाएऔँ । त्यसपछि विङ्स फाउण्डेशनको तर्फबाट एस। ओ एस सुर्खेतसँगको सहकार्यमा इखेनि अर्थात् बसन्तपुर सुकुम्बासी बस्तिका जनतालाई पहिलो चरणमा कुखुरा पालन सुरु गरिएको हो’, उनले भने । १ सय ५ घरधुरिलाई नै लक्षित गरेर कार्यक्रम लागू गर्न लागिएको भए पनि पहिलो चरणमा ५० घरधुरीलाई मात्रै चल्ला वितरण गरिएको छ । कखुरा पाल्नको लागि २८ वटा खोरहरु निर्माण गरिसकिएको छ । जनजागरण प्रा।वि।का शिक्षक रमेश नामजालीले जानकारी दिए । शिक्षक नामजाली लोकल कुखुरा पालन व्यावसायमा त्यो गाउँका नागरिहरुका निम्ति अगुवाईको भूमिकामा रहनेछन् । शिक्षक नामजालीको संयोजकत्वमा स्थानीय नागरिकको व्यावसाय रेखदेख हुनेछ । साविकको पोखरीकाँडा–४ अहिले बराहाताल गाउँपालिका–६, इखेनी सुकुम्वासी बस्ति अर्थात् बसन्तपुरका नागरिकको आयश्रोत भनेको बर्षको एक पटक हिउँदको समयमा भारत जाने र त्याहाँबाट कमाएर ल्याएको पैसाले जिविकोपार्जन गर्ने हो । आफू हिउँदको समयमा भारत जानेबेला आफ्ना छोरा, छोरीहरुलाई आफूसँगै लिने भएकोले हिउँदको २ महिना स्कुलमा विद्यार्थीहरु सून्य जस्तै हुने गरेको श्री जनजागरण प्रा।विका शिक्षक रमेश नामजालीले जानकारी दिए । शिक्षक नामजालीका अनुसार इखेनी बस्ति बसन्तपुर गाउँमा खेतियोग्य जमिन नभएका कारण यहाँको नागरिकको रोजाई कालापार हुने गरेकोछ । सो सुकुम्वासी बस्तिबाट अहिलेसम्म साक्षरताको संख्या न्यून रहेकोछ । जहाँ ७ जनाले मात्रै एस।एल।सी। र २ जनाले १२ पास मात्र गरेका छन् । गाउँपालिकाले सो सुकुम्वासी बस्तिमा शिक्षा स्वास्थ्यको कार्यक्रम लागू गरिएको हो । तर, गाउँको आन्तरिक समस्याका कारण दिर्घकालिन रुपमा लागू गर्नका लागि समस्या भएको बराहताल गाँउपालिकाका अध्यक्ष तेजबहादुर बस्नेतले बताए । गाँउपालिकाको अनुरोधमा डाक्टर केसी र एस.ओ.एस. सुर्खेतले गाउँको नागरिकको लागि दीर्घलीन व्यावसायको काम गरेकाले गाउँपालिका परिवार धेरै खुशी भएको बताए । ‘यो भन्दा अगाडि आफूहरुसँग कुनै व्यावसाय गर्नका लागि नेपालमा केही नभएकाले भारत जाने गरिएको स्थानीयले बताए । केसी लगायतले आफूहरुलाई व्यावसायको लागि लोकल कुखुरा पाल्नको लागि चल्ला दिएको उनीहरुले बताए । अब नेपालमै केही गरेर छोराछोरीलाई यतै नियमित पढ्न पठाउने गाउँमै व्यावसाय गरेर बस्ने योजना बनााएको ज्ञानु वादी, असोज नेपाली र निर्मला सुनार सामूहिक रुपमा बताए ।
